Το Γυμνάσιο Θραψανού ιδρύθηκε και λειτούργησε για πρώτη φορά τη σχολική χρονιά 1979-80, όταν και συστεγαζόταν με το Δημοτικό. Από το 1989-90 μεταφέρθηκε στο οίκημα, όπου βρίσκεται τώρα συνεχίζοντας την 26χρονη πορεία του μέχρι στιγμής.
Η διαχρονική ιστορία - πορεία είναι πάντα ενδιαφέρουσα και ορμώμενος από την παραδοχή αυτή, αποφάσισα να κάνω μια έρευνα καθαρά ποσοτική έτσι ώστε να δω την αριθμητική εξέλιξη του μαθητικού δυναμικού μέσα σ' αυτές τις τρεις δεκαετίες.
Τα αποτελέσματα, εάν και ομολογώ να πω αναμενόμενα στο μεγαλύτερο βαθμό τους, εντούτοις είναι άκρως ενδιαφέροντα. Από το παραπάνω διάγραμμα είναι εμφανέστατη η σταδιακή, και σε πολλές περιπτώσεις ραγδαία, μείωση που φθάνει σε ένα ποσοστό της τάξης του 432%.
Τον μεγαλύτερο αριθμό μαθητών είχε το Γυμνάσιο τη χρονιά 1982-83, με 138 μαθητές, ενώ έφτασε μετά βίας να ξεπερνάει τους 30 το 2002-03. Παρόλα αυτά, είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι από το 2002-03 και μετά παρουσιάζεται μια μικρή αλλά σταθερή άνοδο του αριθμού των μαθητών, που φοιτούν στο Γυμνάσιο.
Οι λόγοι που οδήγησαν στη μείωση αυτή είναι πολλοί και θα αναφερθούν συνοπτικά. Πρώτα απ' όλα, λόγω έλλειψης δουλειάς αρκετοί Θραψανιώτες εγκατέλειψαν τον τόπο τους για να ξενιτευτούν στα μεγάλα αστικά κέντρα. Η πτώση της αίγλης και εμπορικότητας του επαγγέλματος του αγγειοπλάστη, κύρια ενασχόληση των κατοίκων τα προηγούμενα χρόνια. Επιπλέον, η γη έχασε την αξία, που είχε παλιά και έτσι κατέστη ανώφελη και καθόλου κερδοφόρα η εκμετάλλευση της. Επίσης, το σύγχρονο φαινόμενο της υπογεννητικότητας συνέβαλε σημαντικά στο να μειωθεί το μαθητικό δυναμικό.
Ο νέος τρόπος ζωής, καλώς ή κακώς, αποκλείει κάθε έννοια αυτοθυσίας και ανοχής στην κακοπέραση. Ο έντονος ατομικισμός και η μεγαλύτερη προσοχή στις ανάγκες του ατόμου έχουν οδηγήσει τις οικογένειες να αποτελούνται κατά μέσο όρο από 4 μέλη.
Στα παραπάνω έχουν οδηγήσει επίσης και οι οικονομικά δύσκολες εποχές, σε συνδυασμό με τις ολοένα και περισσότερο αυξημένες απαιτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου. Πέρα από όλα αυτά, δεν πρέπει να παραλείψουμε και το φαινόμενο της αστυφιλίας. Η έλξη-μαγεία της μεγαλούπολης είναι μεγάλη και σε αυτή λίγοι μπορούν να αντισταθούν. Οι περισσότεροι, υπακούουν στις επιταγές της μόδας και του σύγχρονου lifestyle και έτσι καταφεύγουν στα αστικά κέντρα αποζητώντας μια πιο έντονη κοινωνική ζωή.
Εντούτοις, υπάρχουν και αντικειμενικά αρκετοί λόγοι που κάνουν κάποιον νέο να αφήσει πίσω του τον τόπο του και να αναζητήσει την τύχη του σε μια μεγάλη πόλη: οι χαμηλές παροχές στην επαρχία όσον αφορά τους τομείς της εκπαίδευσης, διασκέδασης και υγείας.
Αν και τα τελευταία 3 χρόνια, όπως παρατηρούμε στο σχεδιάγραμμα, υπάρχει μια μικρή αλλά σταθερή αύξηση του αριθμού των μαθητών, παρόλα αυτά δεν αποτελεί αξιόπιστο στοιχείο προς εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Θα ήταν παρακινδυνευμένο, δηλαδή, να ισχυριστεί κανείς ότι η κατάσταση αλλάζει προς το καλύτερο και ότι οι νέοι επιστρέφουν στον τόπο τους.
Ίσως θα χρειαζόταν να περιμένουμε λίγα χρόνια ακόμα για να δούμε εάν η ανοδική αυτή τάση συνεχιστεί και τότε θα είμαστε σε θέση να εξετάσουμε το φαινόμενο αυτό και να βγάλουμε τα ανάλογα συμπεράσματα.
(άρθρο του καθηγητή Ιωάννη Προδρόμου - συντονιστή, επιβλ. καθηγητή και αρχισυντάκτη - στην εφημερίδα "Μικροί Θραψανιώτες Δημοσιογράφοι" το 2006)
